Samen beslissen
In 2024 werd de KNGF-richtlijn voor de behandeling van patiënten met etalagebenen (sPAV) uitgebreid met modules over Samen beslissen om de kwaliteit van zorg te verbeteren. De tips en adviezen die hieruit voortvloeien zijn voor alle fysiotherapeuten relevant en daarom gebundeld op deze pagina.
Samen beslissen, zo doe je dat!
Bij samen beslissen overleg je als therapeut met de patiënt om samen te bepalen welke behandeling het beste past. Je bespreekt de verschillende behandelopties, hun voor- en nadelen, en houdt rekening met de voorkeuren, waarden en persoonlijke situatie van de patiënt. Op die manier kom je samen tot de meest passende zorg.
Als fysio- of oefentherapeut kun je samen beslissen inzetten bij onderwerpen zoals:
- Het kiezen van een of meerdere beweeginterventies.
- Het bepalen van hoeveel begeleiding je als therapeut geeft.
- De keuze voor de intensiteit van de training, hoe vaak wordt getraind en hoe lang de (al dan niet begeleide) training duurt.
- Het bepalen van wanneer de behandeling start en hoe lang deze duurt.
- Het aanpakken van factoren die het herstel kunnen vertragen of het behalen van doelen kunnen beïnvloeden (zoals leefstijlaanpassingen).
Stappenplan
Samen beslissen met je patiënt doe je door de volgende stappen allemaal te doorlopen:
Begin een goed gesprek
De Patiëntenfederatie ontwikkelde eerder met diverse zorgorganisaties de campagne ‘Begin ene goed gesprek’, waar in tips voor patiënten én zorgverleners zijn gebundeld. Maak bij Samen beslissen gebruik van deze handige tips en hulpmiddelen (opent in nieuw tabblad).
Bekijk de video’s
Samen beslissen kan in de praktijk best lastig zijn. We maakten een reeks video’s waarin we verschillende situaties nabootsen die in de praktijk kunnen plaatsvinden. De situaties worden door experts van commentaar voorzien, en je krijgt tips mee hoe je kunt handelen.
Hoe stimuleer je samen beslissen bij een patiënt die geen interesse lijkt te hebben in de behandelopties?
Pas de tips toe uit de video:
- Laat de patiënt zijn of haar verhaal doen.
- Stimuleer de patiënt deel uit te maken van het gesprek. Geef vooraf duidelijk aan dat er behandelopties mogelijk zijn en dat de patiënt ergens uit kan kiezen.
- Leg de opties neutraal voor aan de patiënt. En vraag: wat past het beste bij jou?
Hoe stimuleer je samen beslissen bij een patiënt met beperkte gezondheidsvaardigheden?
Pas de tips toe de video:
- Verduidelijk je verhaal met plaatjes of op het taalniveau van de patiënt.
- Vraag de patiënt of je kunt herhalen wat je net hebt verteld.
Samen beslissen bij sPAV, zo pak je dat aan
Hoe stimuleer je samen beslissen bij sPAV bij een patiënt die behoefte heeft aan een looptraining of andere beweeginterventie?
Pas de tips toe uit de video:
- Kies een trainingsvorm die bij de patiënt past.
- Stel open vragen aan de patiënt.
Hoe stimuleer je samen beslissen bij een patiënt met sPAV als er sprake is van pijnklachten bij een training?
Pas de tips toe uit de video:
- Een zwaardere training is niet altijd beter. Ga open het gesprek in.
- Laat de patiënt diens voorkeur uitspreken.
Hoe stimuleer je samen beslissen bij een patiënt met sPAV die baat zou kunnen hebben bij krachttraining?
Pas de tips toe uit de video:
- Probeer niet sturend te zijn, laat de keus bij de patiënt.
- Bespreek alle opties en vraag waar de voorkeur naar uit gaat.
KomPas, online hulpmiddel voor Samen beslissen
Het KomPas is een online hulpmiddel dat fysio- en oefentherapeuten kunnen inzetten bij de behandeling van patiënten met sPAV. Ontwikkeld door Chronisch ZorgNet, mede op basis van data uit de Landelijke Database Fysiotherapie. Aan de hand van grafieken laat KomPas een persoonlijke voorspelling zien van het te verwachten resultaat van de therapie, bijvoorbeeld hoeveel de loopafstand van een patiënt toeneemt gedurende de therapie.
FysioPraxis
Behandeling van etalagebenen
Sjef Laagland heeft last van sPAV. Fysiotherapeut Katrien Rutgers behandelde hem volgens de KNGF-richtlijn. Katrien: ‘Bij etalagebenen draait het om een persoonlijke aanpak. Er zijn veel knoppen waar je aan kunt draaien, maar het is belangrijk om samen te beslissen welke dat zijn. Je draagt niet de regie over aan de patiënt, maar betrekt hun verhaal bij een effectieve behandeling.’
