“Ik zie het verzamelen van data als langetermijn investering”

Praktijkmanager Jordi Moonen leerde al tijdens zijn wetenschappelijke studie hoe belangrijk verslaglegging is en hoe je dat effectief doet. Omdat hij invloed wilde hebben op data ging hij er jaren geleden al mee aan de slag.

Van zelf scholing geven tot deelnemen aan verschillende onderzoeken en studies. “Daardoor zat ik dicht bij het vuur en kon ik er invloed op uitoefenen.”

Waarom is dataverzameling zo belangrijk voor paramedici?

“Als het gaat om data verzamelen en betrouwbare meetinstrumenten houden met name academici zich daarmee bezig. Fysiotherapeuten zijn praktischer en willen als behandelaar vooral bezig zijn met de patiënt. Die twee gaan niet altijd goed samen. Als praktijkmanager met een wetenschappelijke achtergrond zit ik een beetje tussen die twee in en heb ik geprobeerd met verschillende beroepsorganisaties en partijen die zich ermee bezighouden te werken. Wat een dataverzamelaar graag wil zien, wilde ik voor therapeuten praktischer toepasbaar maken. Door bijvoorbeeld zorgplannen te maken met een aantal vaste meetmomenten. Voorheen moesten we een hoop data verzamelen om kwaliteit te meten en het kostenplaatje in kaart te brengen. Dat kostte zo een kwartier van de behandeling, tijd die de therapeut liever in de behandeling van een patiënt steekt. Daar zijn we over in gesprek gegaan en dat heeft geleid tot een effectiever zorgprotocol waarvoor nog steeds mooie data verzameld wordt.”

Hoe begin je ‘goed’ met het verzamelen van data?

“Dataverzameling hoeft geen grote verandering van je werk te betekenen. Je kunt klein beginnen waardoor data verzamelen niet veel tijd hoeft te kosten. Zoals het doen van een meting van pijn en/of beperkingen, dat goed documenteren en naar buiten toe delen. Zo maak je klein kennis en zie je dat het niet per se veel tijd kost. Van daaruit kun je het verder uitbouwen.”

Hoe kan het je verder helpen?

“Als je het hebt over simpel data verzamelen – voor jezelf en de patiënt, dus een begin-, tussen- en eindmeting – is data hartstikke effectief. Wanneer ik me als behandelaar afvraag of iemand wel vooruit gaat, kan ik kijken wat het verschil is met vier behandelingen geleden. Dat kun je doen door steeds dezelfde meetinstrumenten te herhalen. Het biedt inzicht in het verloop van de behandeling en laat zien hoe tevreden de patiënt is. Daarnaast kun je als behandelaar goed zien hoe je je werk doet in vergelijking met collega’s of andere praktijken. Kijken naar de verschillen is spannend, maar ook erg waardevol. Het stelt me in staat om de zorg die ik vandaag en in de toekomst verleen te verbeteren. Ik zie het verzamelen van data dan ook als een langetermijn investering.”

Wat heeft dataverzameling jou opgeleverd?

“Ik heb ooit meegedaan aan het grootste onderzoek in Nederland onder artrose waarvoor veel data is verzameld. We behandelden artrose patiënten, deden metingen en vulden vragenlijsten in. Uit al die informatie bleek dat het zeer effectief is om mensen met artrose te behandelen middels oefentherapie gedurende zes weken. Sindsdien zitten er twaalf artrose behandelingen in het basispakket. Zoiets is nog nooit eerder gebeurd. Dat is alleen maar gelukt omdat we jarenlang data verzamelden en wetenschappelijk onderzoek deden. Veel fysiotherapeuten die een broertje dood hebben aan dataverzameling profiteren daarvan. Wanneer je geen data verzamelt zul je zoiets nooit ontdekken en kan het ook niet in je voordeel werken.”

Hoe kan data helpen om te reflecteren en te leren?

“Zonder data valt er niks te reflecteren en te leren, zo simpel is het. Hoe kan je ooit weten of
je iets goed doet of beter moet doen als je niet weet hoe het gaat. Je kunt alleen maar weten
hoe het gaat door te inventariseren, en dat is eigenlijk al het verzamelen van data. Of je het
nou in je hoofd doet, ergens opschrijft of in een dossier doet: als je het niks inventariseert,
heb je ook geen data. En het mooie van de tijd waar we nu in leven is dat data wordt opgeslagen
zodat je er vervolgens wat mee kunt.”

Jordi ging in gesprek met manueel therapeut en praktijkhouder Michaël Ling over dataverzameling. Benieuwd naar hun gesprek? Bekijk hieronder de video.

Interviews andere therapeuten over data