‘Iemand moet als eerste zeggen: “Ik ga het doen!”‘

Daphne van Middelkoop, geriatriefysiotherapeut bij Fysio Fitplan Vianen, projectleider O&I-groep valpreventie gemeente Vijfheerenlanden en deelnemer aan het KNGF-kartrekkersprogramma ‘Valpreventie in jouw regio’.

“Sinds kort geven we de cursus In Balans. Als pilot vanuit de gemeente. We zijn nu eindelijk echt aan het doen! Daar ging een tijd van pionieren aan vooraf. In 2019 ben ik heel kleinschalig begonnen met het geven van valpreventietraining, in kleine groepjes en buiten de zorgverzekeraar om. We waren dus al een tijd bezig, maar het bleef klein.”

Hoe is de samenwerking met de gemeente tot stand gekomen?

“Het afgelopen jaar ben ik intensief in gesprek geweest met gemeente Vijfheerenlanden, vooral om te kijken hoe zij ertegenaan keken. De gemeente had tenslotte de opdracht van het Rijk gekregen om valpreventie onder haar hoede te nemen. Maar voor de gemeente is het moeilijk: wat houdt valpreventie precies in en wat komt er allemaal bij kijken? Want het is niet alleen de cursus, je hebt ook te maken met zaken als signalering, werving en doorstroom.

Omdat wij al volop ermee bezig waren konden we de gemeente goed meenemen, en daardoor ook invloed uitoefenen op het traject. Ik heb gemerkt dat het helpt om hierin assertief en proactief te zijn. Wat daarnaast erg hielp was dat we vanuit de O&I de sociale kaart rondom valpreventie al hadden liggen, zo konden we laten zien wat er al was in de gemeente. En natuurlijk moet er ook gewoon iemand zijn die als eerste zegt: ik ga het doen.”

“Door taken te verdelen, kan ik doen waar ik energie van krijg!”

Met wie werk je nog meer samen?

“Om valpreventie gemeente-breed uit te kunnen rollen hebben de lokale buurtsportcoaches de coördinerende rol gekregen. Zo kunnen wij ons bezighouden met de ‘doe-kant’ en zij met de organisatiekant. Want vergeet niet: het organiseren kost heel erg veel tijd, denk aan de werving van ouderen of het regelen van de locaties. En al die uren die je besteedt aan de organisatie, die krijg je niet vergoed. Omdat de buurtsportcoaches gaan coördineren, hebben wij tijd om valpreventie vaker aan te kunnen bieden. Én kan ik die dingen doen waar ik energie van krijg! Het is goed om taken en rollen te verdelen. Daarnaast nodigen we bij de informatiebijeenkomsten voor de cursussen externe partners uit, zoals een apotheker, diëtist of buursportcoach. Zij vertellen dan vanuit hun eigen discipline wat ze kunnen betekenen om het valrisico te verlagen.”  

Wat is de volgende stap?

“Met een groep fysiotherapeuten uit de regio heb ik de training In Balans gevolgd. Met als resultaat dat we nu in heel regio Lekstroom fysiotherapeuten hebben die de cursus In Balans kunnen geven én die elkaar dus ook onderling kunnen opvangen. We zijn nu in gesprek over een roulatiesysteem, om zo de last ook een beetje te verdelen.”

Wat heb je geleerd?

“Dat zaken niet vaststaan. Dat je moet kijken naar de situatie van jouw eigen regio. Want soms zijn zaken die in één regio mogelijk zijn, in een andere niet te doen. Zo vertelde een collega-kartrekker over de coördinerende rol die een ergotherapeut speelt in hun gemeente. Dat gaat ‘m in onze gemeente niet worden. Er is dus geen blauwdruk te maken van hoe het moet. Er zijn wel verschillende stappen die je kunt zetten, maar in welke volgorde en hoe je dit doet, is heel erg afhankelijk van de situatie in jouw gemeente.”

Heeft het kartrekkersprogramma en stappenplan ‘Valpreventie in jouw regio’ jou geholpen?

“Jazeker, het heeft mij vooral heel erg geholpen om die volgende stap te zetten en bij de gemeente aan te kloppen met een duidelijk plan. En ook de informatie over bijvoorbeeld hoe ouderen te werven of hoe het zit met vergoedingen was nuttig. Maar ook het stuk marketing – hoe ga ik dat precies doen – daar heb ik veel aan gehad. Net als de door het programma aangeboden materialen, zoals de posters en de checklist, daar zijn we blij mee.”

Welke tip geef je een collega-fysiotherapeut die ook met valpreventie wil starten?

“Kijk wat er al is. Misschien is er een andere praktijk die staat te springen om samen te werken. Zorg dus allereerst dat je precies weet wie je om je heen hebt. En begin klein: start met één groep en kijk hoe dat gaat. Maar vooral: kijk of je er energie van krijgt. Want als jij vol enthousiasme kan vertellen over valpreventie, krijg je heel veel mensen mee en gebeuren er mooie dingen!”

Lees meer