‘Valpreventie vraagt om maatwerk. Elke situatie, wijk of regio is anders’

Diedeke van Wijk, geriatriefysiotherapeut, specialist valpreventie en docent In Balans heeft de afgelopen maanden vanuit het programma ‘Valpreventie in jouw regio’ een aantal fysiotherapeuten-kartrekkers begeleid om samen te komen tot een valpreventie-aanbod.

Hoe ging dat? En wat wil Diedeke collega’s meegeven die ook hiermee willen starten?

Je bent met een groep fysiotherapeuten aan de slag gegaan met valpreventie. Hoe heb je dit aangepakt?

“Het allerbelangrijkste was dat we vanuit het programma geen blauwdruk hebben willen geven van hoe het moet. Dat had ook niet gewerkt. Bij de start van het programma hebben we deelnemers gevraagd: ‘Hoe wil jij dat valpreventie eruitziet in jouw wijk of regio? Wat heb jij hiervoor nodig? En waar heb jij behoefte aan?’ en zijn daarmee vervolgens aan de slag gegaan. Zo waren er bijvoorbeeld vragen over het in contact komen met de gemeente en hoe je financiering regelt. Met een 7-stappenplan en in bijeenkomsten zijn we dieper op deze vragen ingegaan. Zo hebben we fysiotherapeuten verleid om met elkaar na te denken over hoe ze valpreventie willen vormgeven in de eigen wijk of regio.”

Waarom met kartrekkers?

“Op een terrein waar nog gepionierd wordt, heb je mensen nodig die de kar letterlijk trekken en anderen enthousiast kunnen maken om het samen te doen. Zo ook op het terrein van valpreventie, daar is nog veel werk te verzetten. Het is nodig dat iemand het voortouw neemt en maakt dat anderen meebewegen.”

Alle kartrekkers zijn fysiotherapeut. Moeten andere disciplines er ook mee aan de slag?

“Jazeker! Hoewel het programma zich in eerste instantie op fysiotherapeuten richt, hebben ook andere disciplines zoals ergotherapeuten, diëtisten of podotherapeuten met valpreventie te maken. Sterker nog: je kunt niet zonder elkaar. Valpreventie vraagt een multidisciplinaire aanpak.”

Heb je als kartrekker van de kartrekkers zelf ook iets geleerd?

“Wat ik mooi vind om te zien is dat de kartrekkers hun eigen plan maken en werken vanuit de eigen behoefte in plaats van met iets kant-en-klaars. Ik geloof niet in een format of protocol dat precies vertelt hoe het moet. Want elke situatie, elke wijk of regio is anders. Natuurlijk is er een rode draad. Maar het werkt pas echt als je het op maat maakt voor de eigen wijk of regio en samen met je collega-zorgverleners bespreekt hoe je wil dat het eruit komt te zien én wat je hiervoor nodig hebt. Ik heb gezien dat het werkt: samen kom je tot betere ideeën en tot een aanpak die werkt. Tijdens de bijeenkomsten hebben de kartrekkers vooral ook van elkaar geleerd en elkaar begeleid. Zo werd het één plus één is drie.”

Ben je tevreden?

“We wilden fysiotherapeuten verleiden om samen met collega’s in de wijk of regio in beweging te komen rondom het onderwerp valpreventie. En dat is gelukt. Ook omdat de urgentie werd gevoeld. En net als bij een oefening die je aan een patiënt geeft, werkt samenwerken beter als je het ook echt doet. Als fysiotherapeuten moeten we echt met samenwerking aan de slag, rondom valpreventie maar ook breder. Kortom: we zijn samen aan zet!”

Heb je een tip voor collega’s die ook willen starten met valpreventie?

“Oriënteer allereerst in je wijk of regio wie ook met valpreventie aan de slag is of wil. Kijk daarbij ook naar aanbieders van beweegactiviteiten in de wijk en buurtsportcoaches. Zorg dat je samenwerkt, want valpreventie vormgeven is te groot om alleen of als praktijk te dragen. En houd altijd in gedachten voor wie je het doet: de oudere die bezorgd of bang is om te vallen of al eens gevallen is. Want net als wij, moet ook de oudere in beweging te komen. Het neerzetten van valpreventie vraagt van iedereen letterlijk en figuurlijk een stapje extra.”

Meer informatie

Hoe organiseer je als fysiotherapeut samen met collega-fysiotherapeuten in de regio een valpreventie-beweegprogramma? Hoe krijg je financiering rond? Hoe ga je in gesprek met de gemeente? En waar moet je rekening mee houden bij het organiseren van een training? In de toolkit ‘Valpreventie in jouw regio’ staat deze informatie handig gebundeld.

Ga naar: Toolkit ‘Valpreventie in jouw regio’

Lees meer